[Hướng dẫn chi tiết] Cách đo và đọc thước kẹp từ A-Z

Thước cặp là một dụng cụ đo cơ khí vô cùng phổ biến, nó được sử dụng rộng rãi ở hầu hết mọi nơi từ người dùng cá nhân phổ thông, đến các công việc cần sử dụng với tầng suất cao như trong ngành cơ khí.  Tuy là một công cụ đo khá cơ bản nhưng 

Tìm Hiểu Về Thước Kẹp: Cấu Tạo Và Chức Năng

Trước khi học cách đo, việc hiểu rõ "người bạn đồng hành" của mình là vô cùng quan trọng. Về cơ bản, một chiếc thước kẹp sẽ bao gồm các bộ phận chính sau:

• Mỏ kẹp ngoài: là hai “càng” lớn nhất trên thước kẹp, kẹp người thường được dùng để đo kích thước bên ngoài như chiều dài, chiều rộng hoặc đường kính của một hình trụ tròn hoặc độ dày của một mẫu bất kì như mặt bàn, miếng sắt
• Mỏ kẹp trong: là hai mỏ kẹp nhỏ thường nằm hướng ngược lại so với mỏ kẹp lớn được thiết kế để đo các loại đường kính trong như bên trong lỗ khoang hoặc chiều rộng của một rãnh
• Thanh đo độ sâu: một số loại thước kẹp được trang bị một thanh kim loại trượt ra từ đuôi của thước chính khi di chuyển thước phụ. Nói được dùng để đo độ sâu của lỗ hoặc các chi tiết dạng bậc
• Thước chính: Là thân thước cố định, trên đó có khắc thang đo chính, thường là theo đơn vị milimét (mm) và inch. Đây là nơi bạn đọc "phần nguyên" của kết quả đo.
• Thước phụ (Du xích - Vernier) (Đối với thước cơ khí): Là bộ phận có thể trượt dọc theo thước chính. Trên du xích có một thang đo nhỏ hơn, dùng để đọc "phần lẻ" (phần thập phân) của kết quả, tạo nên độ chính xác cho thước.
• Vít hãm: Là một con vít nhỏ phía trên du xích, dùng để siết chặt và cố định du xích sau khi đã kẹp vật, giúp việc đọc kết quả không bị xê dịch.
• Màn hình hiển thị & các nút bấm (Đối với thước điện tử): Thay cho thước phụ, thước điện tử có một màn hình LCD để hiển thị trực tiếp kết quả đo, cùng các nút chức năng như bật/tắt,
• "ZERO" (đưa kết quả về 0) (Đối với thước điện tử): và chuyển đổi đơn vị mm/inch.

Hãy đọc thật kỹ phần giới thiệu các bộ phận vì nếu chưa phân biệt được rõ ràng, bạn sẽ gặp khó khăn khi đọc phần tiếp theo vì không biết đang nói đến bộ phần nào của thước

Thước cặp cơ khí Mitutoyo 505-731	Thước kẹp điện tử Mitutoyo 200mm 500-197-30	Thước kẹp điện tử Mitutoyo 1500mm 552-305-10	Thước kẹp điện tử Mitutoyo 300mm 500-153-30

Hướng dẫn cách đo thước kẹp chi tiết

Khi đã nắm vững các bộ phận chính, chúng ta hãy cùng bắt tay vào các bước đo lường thực tế.

Bước chuẩn bị cần thiết

Dù bạn đang sử dụng thước kẹp cơ khí hay điện tử, cần tuần thủ các thủ thuật sau trước khi đo, điều này sẽ giúp phép đo chính xác hơn, hạn chế sai số khi đo

• Vệ sinh: Dùng một miếng vải sạch, mềm để lau kỹ bề mặt vật cần đo và các mỏ kẹp của thước. Bụi bẩn, dầu mỡ hay ba-via còn sót lại đều có thể làm thay đổi kết quả đo.
• Kiểm tra điểm "0": Đẩy du xích trượt về vị trí ban đầu sao cho hai mỏ kẹp ngoài đóng hoàn toàn.
• Với thước kẹp điện tử: Nhấn nút "ZERO". Màn hình phải hiển thị chính xác 0.00 mm.
• Với thước kẹp cơ khí: Quan sát xem vạch số 0 trên du xích có trùng khớp hoàn toàn với vạch số 0 trên thước chính hay không. Nếu không, thước của bạn có thể đã bị lỗi và cần được hiệu chuẩn lại.

Các cách đo thước kẹp phổ biến

Dưới đây là cách thực hiện 3 phép đo thông dụng nhất:

• Cách đo đường kính ngoài: Mở mỏ kẹp ngoài lớn hơn một chút so với kích thước vật cần đo. Đặt vật vào giữa hai mỏ kẹp và trượt du xích từ từ cho đến khi hai mỏ kẹp tiếp xúc vừa đủ, ôm nhẹ lấy bề mặt vật. Lưu ý tránh dùng lực quá mạnh có thể làm biến dạng vật liệu mềm hoặc gây sai số. Siết vít hãm để cố định và tiến hành đọc kết quả.
• Cách đo đường kính trong: Đưa mỏ kẹp trong vào bên trong lỗ, rãnh hoặc chi tiết mà bạn cần đo. Trượt du xích để hai mỏ kẹp mở rộng ra và tiếp xúc nhẹ nhàng với thành bên trong của vật. Hãy chắc chắn rằng bạn đang đo ở vị trí đường kính lớn nhất của lỗ bằng cách xê dịch thước nhẹ nhàng. Siết vít hãm và đọc kết quả đo
• Cách đo độ sâu: Tựa cạnh cuối thân thước chính lên miệng lỗ càn đo độ sâu một cách chắc chắn. Trượt du xích theo hướng xuống để thanh đo độ sâu từ từ di chuyển cho đến khi nó chạm vào đáy lỗ. Luôn giữ thân thước vuông góc với bề mặt miệng lỗ để có kết quả chính xác nhất. Siết vít hãm và đọc kết quả.

Cách đọc thước kẹp cơ khí

Đối với thước kẹp điện tử, viện đọc giá trị đo là vô cùng dễ dàng vì số liệu đã hiển thị trên màn hình, điều cần làm chỉ là đọc và ghi lại kết quả. Tuy nhiên, đối với thước kẹp cơ khí, việc đọc giá trị đo sẽ có đôi chút khó khăn với người mới.

Do đó, dưới đây Lidinco sẽ giải thích thêm cho các bạn các cách đọc thước kẹp cơ khí sao cho đơn giản, hiệu quả nhất

Nguyên Tắc Đọc Kết Quả Chung

Kết quả cuối cùng của bạn sẽ được tính bằng công thức:

Kết quả = Phần nguyên (đọc trên thước chính) + Phần thập phân (đọc trên du xích)

• Ví dụ: 3.3cm thì 3cm là phần nguyên | 0.3cm là phần thập phân
• Đọc phần nguyên: Nhìn vào vạch số 0 trên du xích. Xem nó đã đi qua vạch milimét nào trên thước chính. Giá trị của vạch milimét ngay trước vạch số 0 đó chính là phần nguyên.
• Đọc phần thập phân: Quan sát toàn bộ các vạch trên du xích. Tìm xem vạch nào trên du xích thẳng hàng một cách hoàn hảo nhất với một vạch bất kỳ trên thước chính. Lấy số thứ tự của vạch trùng đó nhân với độ chính xác của thước (thường được ghi trên du xích, ví dụ 0.02mm hoặc 0.05mm).

Ví dụ 1: Cách đọc thước kẹp 0.02mm (loại 1/50)

Hãy tưởng tượng bạn vừa đo xong một chi tiết và thước kẹp đang hiển thị như hình (bạn có thể tìm một hình ảnh ví dụ trên mạng để dễ hình dung). Ta sẽ đọc như sau:

Bước 1: Đọc phần nguyên trên thước chính.

Nhìn vào vạch số 0 trên du xích. Giả sử, bạn thấy nó đã đi qua vạch 0mm nhưng chưa đến vạch 1mm trên thước chính

=> Như vậy, ta có phần nguyên là 0.00 mm

Bước 2: Đọc phần thập phân trên du xích.

Bây giờ, bạn hãy quan sát kỹ toàn bộ các vạch trên du xích (từ vạch 0 đến vạch 10). Hãy tìm xem vạch nào trên du xích này thẳng hàng một cách hoàn hảo nhất với một vạch bất kỳ trên thước chính. Giả sử, bạn thấy vạch số được đánh dấu là "8" trên du xích (tương ứng với vạch thứ 40 nếu đếm từ 0) là vạch trùng khớp nhất.

Ta lấy số thứ tự của vạch đó nhân với độ chính xác: 40 x 0.02 mm = 0.8 mm. (trong một số trường hợp nêu vạch trùng là vạch số chắn như 8 thì cũng có thể đọc nhanh là 0.8 mm)

Bước 3: Tổng hợp kết quả. Cộng hai giá trị vừa đọc được:

Kết quả cuối cùng = 0.00 mm (số nguyên) + 0.80 mm (phần thập phân) = 0.8 mm.

Rất là đơn giản phải không nào

Ví dụ 2: Cách đọc thước kẹp hệ Inch (ví dụ loại 1/128 inch)

Đc hệ Inch phức tạp hơn một chút vì nó sử dụng phân số. Thước chính được chia thành các Inch, mỗi Inch được chia thành 16 vạch nhỏ trên thước chính, như vậy mỗi vạch tương ứng 1/16 inch. Trên du xích có 8 vạch, mỗi vạch tương ứng 1/128 inch.

• Bước 1: Đọc số Inch chẵn mà vạch 0 trên du xích đã vượt qua.
• Bước 2: Đếm số vạch 1/16 inch trên thước chính (tính từ vạch Inch chẵn cuối cùng đến vạch 0 của du xích).
• Bước 3: Tìm vạch trùng nhau giữa du xích và thước chính. Lấy số thứ tự vạch đó nhân với 1/128 inch.
• Bước 4: Cộng tất cả các giá trị lại.

Ví dụ:

• Vạch 0 của du xích vượt qua vạch 0 inch nhưng chưa tới 1 inch => Ta có 0 inch. (Số nguyên)
• Nó qua thêm 8 vạch nhỏ trên thước chính. => Ta có thêm 8/16 inch (phần thập phân)
• Vạch số 6 trên du xích trùng với một vạch trên thước chính. => Ta có thêm 6/128 inch  (phần thập phân)
• Kết quả = 0 + 8/16 + 6/128. Để cộng, ta quy đồng mẫu số: 8/16 = 64/128. Vậy, kết quả cuối cùng = 1 + 64/128 + 6/128 = 1 và 70/128 inch.

Những Lưu Ý Để Đo Chính Xác và Bảo Quản Thước Kẹp

• Tránh lỗi Parallax: Luôn đặt mắt để đọc kết quả ở góc nhìn thẳng, vuông góc với mặt thước. Nhìn xiên có thể khiến bạn đọc sai vạch trùng.
• Lực kẹp vừa phải: Lực kẹp quá mạnh có thể làm mòn mỏ kẹp và gây sai số. Lực quá nhẹ sẽ không đảm bảo tiếp xúc tốt. Thực hiện đo nhiều lần sẽ giúp bạn tìm được lực kẹp thích hợp, đừng lo lắng
• Bảo quản: Sau khi dùng xong, hãy lau sạch thước và cất vào hộp chuyên dụng. Tránh để thước va đập hoặc để chung với các dụng cụ bằng kim loại khác có thể gây trầy xước hoặc móp méo ảnh hưởng đến đo chính xác của thước
• Hiệu chuẩn định kỳ: Đối với các công việc trong nhà máy, phòng thí nghiệm đòi hỏi độ chính xác tuyệt đối, thước kẹp cần được mang đi hiệu chuẩn định kỳ bởi các đơn vị có chuyên môn.

Kết luận

Thước kẹp là một công cụ đo lường mạnh mẽ và cực kỳ hữu ích khi bạn đã nắm vững cách sử dụng. Thước kẹp điện tử mang lại sự nhanh chóng, tiện lợi cho người mới, trong khi thước kẹp cơ khí là một kỹ năng giá trị, bền bỉ với thời gian. Đừng nản lòng nếu những lần đọc đầu tiên còn bỡ ngỡ, thực hành thường xuyên chính là chìa khóa để bạn trở nên thành thạo.

Mua thước kẹp cơ khí và điện tử ở đâu

Với kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực cung cấp thiết bị đo lường điện tử. Lidinco hân hạnh cung cấp cho ban các dòng thước kẹp chất lượng cao đến từ các thương hiệu uy tín lâu năm trên thị trường như Mitutoyo, Insize… 

Nếu bạn cần tư vấn thêm về các công cụ đo chính xác hoặc tư vấn chọn mua thước kẹp phù hợp với nhu cầu sử dụng. Vui lòng liên hệ cho Lidinco theo thông tin bên dưới. Đội ngũ kỹ sư của chúng tôi sẽ tư vấn hoàn toàn miễn phí

CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN CUỘC SỐNG

Trụ sở chính: 487 Cộng Hòa, P.Tân Bình, TP. HCM
Điện thoại: 028 3977 8269 / 028 3601 6797
Email: sales@lidinco.com

VP Bắc Ninh: 184 Bình Than, P. Võ Cường, Bắc Ninh
Điện thoại: 0222 7300 180
Email: bn@lidinco.com

Hotline: 0906.988.447