Tại sao cần giám sát an toàn điện - Những lưu ý khi thực hiện

Hệ thống điện ngày nay có thể được xem là huyết mạch vận hành của của hầu hết mọi cơ sở hạ tầng hiện đại từ nhà máy sản xuất đến các tòa nhà văn phòng cao tầng. Mang lại nhiều lợi ích cho con người là thế nhưng chính nguồn năng lượng này cũng tìm ẩn nhiều rủi ro nguy hiểm. Một mối nối điện lỏng lẻo, một thiết bị quá tải hoặc một dòng điện rò rỉ… không được phát hiện sớm đều có thể gây ra những thảm họa mà bạn không thể ngờ tới, có thể gây nguy hiệm trực tiếp đến tài sản và tính mạng con người

Hiểu được các mối nguy mà tai nạn điện có thể gây ra, việc giám sát an toàn điện ngày nay đã trở thành một công việc được chú trong hơn. Con người đã tiếp cận với việc giám sát một cách chủ động hơn bằng các công nghệ hiện đại giúp giảm thiểu các rủi ro do điện gây ra. Để hiểu thêm về việc giám sát an toàn điện, mời bạn theo dõi thêm ở bài viết ngay dưới đây

Giám sát an toàn điện là gì?

Với công nghệ hiện đại ngày nay, giám sát an toàn điện không chỉ đơn giản là việc xem xét các chỉ số trên đồng hồ đo. Hiện nay, các hệ thống giám sát an toàn điện hiện đại đã tiến xa hơn rất nhiều. Đó là sự kết hợp giữa kỹ sư điện, các hệ thống phân tích phần cứng và phần mềm giúp giám sát các thiết bị 24/7 nhằm đảo “sức khoẻ" cho toàn hệ thống điện của bạn

Hệ thống giám sát không chỉ đọc các thông số cơ bản như điện áp, dòng điện mà nó còn cho phép nhận biết những dấu hiệu bất thường dù chỉ là nhỏ nhất mà mắt thường không thể nhận thấy được như dòng rò, sự gia tăng nhiệt độ tại các điểm nối trên mạch. Toàn bộ các chỉ số bất thường vượt ngưỡng đều được hệ thống ghi lại và lập tức kích hoạt cảnh báo, giúp nhân viên giám sát an toàn điện có thể biết được rủi ro và có các biện phép can thiệp kịp thời. Về bản chất đây được xem là một bước tiến từ việc xử lý sự cố bị động sang chủ động phòng ngừa

Tại sao giám sát an toàn điện là yêu cầu cấp thiết?

Với các môi trường sử dụng điện ba pha như trong công nghiệp và thương mại,  việc giám sát an toàn điện là vô cùng quan trọng. Việc đầu tư vào một hệ thống giám sát an toàn điện chuyên nghiệp là yêu cầu vô cùng cấp thiết và không thể bỏ qua

• Bảo vệ tính mạng: an toàn tính mạng của người lao động hoặc người sử dụng điện chính là ưu tiên hàng đầu của việc giám sát an toàn điện. Các tai nạn do rò rỉ điện là nổi ám ảnh lớn đối với con người, đặc biệt là những người thường xuyên làm việc ở các khu vực có nhiều máy móc công suất lớn. Hệ thống giám sát giúp bạn phát hiện ra những dòng rò có giá trị cục nhỏ để kịp thời xử lý trước khi chúng gây nguy hiểm cho con người
• Phòng tránh cháy nổ: không phải toàn bộ nhưng phần lớn các vụ cháy nổ trong nhà máy, tòa nhà, kể cả các đám cháy dân sự hầu như đều bắt nguồn từ sự cố điện. Việc giám sát nhiệt độ liên tục tại các điểm tiếp điện như đầu cos, thanh cái và theo dõi phụ tải sớm giúp phát hiện các nguy cơ quá nhiệt, quá tải, chập mạch - là các nguyên nhân chính gây ra cháy nổ, hỏa hoạn
• Giảm thiểu thiệt hại trong sản xuất: hầu như mỗi lỗi xảy ra đến sự cố điện đều có thể làm ngưng trệ cả một dây duyền sản xuất, điều này gây thiệt hại kinh tế vô cùng lớn cho doanh nghiệp. Viết giúp sát an toàn liên tục giúp bảo vệ hệ thống điện, máy móc sản xuất giúp gia tăng tuổi thọ máy, giảm chi phí sửa chữa là một khoảng đầu tư cực kỳ hữu ích

Hệ thống giám sát an toàn điện gồm những thành phần nào?

Chúng ta đã đề cập khá nhiều về hệ thống giám sát an toàn điện ở phần trên, tuy nhiên là chưa thực sự hiểu rõ hệ thống này là gì? Đây là một hệ thống được cấu thành từ những phần cứng (thiết bị giám sát) và phần mềm phân tích dữ liệu thông minh nằm ở trung tâm

• Phần cứng (được xem như các giác quan của hệ thống): các bộ thu thập dữ liệu, cảm biến được gắn ở các khu vực cần giám sát giúp nhanh chóng thu được tín hiệu đo để truyền về trung tâm 
• Thiết bị giám sát dòng rò (RCM): giúp nhanh chóng phát hiện các dòng rò nguy hiểm, thông báo đến kỹ sư giám sát để có biện pháp xử lý kịp thời
• Máy đo và giám sát năng lượng đa năng: đây được xem là bộ não chính trong việc giám sát điện, các thiết bị hiện đại cho bạn đo lường hàng loạt các thông số như điện áp, dòng điện, công suất, sóng hài, ngắt mạch…
• Cảm biến nhiệt độ không dây: thiết bị quan thuộc nhưng vô cùng quan trọng, cảm biến nhiệt được gắn ở hầu hết các vị trí trọng yếu như đầu nối, động cơ của máy móc, điểm nối của dây dẫn… để theo dõi nguy cơ quá nhiệt gây ra do điện 24/7
• Thiết bị đóng cắt thông minh (Smart MCB/MCCB): Vừa bảo vệ, vừa có khả năng "giao tiếp", gửi trạng thái và dữ liệu vận hành về trung tâm.
• Phần mềm giám sát (Bộ não trung tâm): Toàn bộ dữ liệu từ phần cứng sẽ được tập hợp và hiển thị trên một giao diện trực quan. Tại đây, kỹ sư giám sát an toàn điện có thể xem toàn cảnh hệ thống, nhận cảnh báo tức thời qua email/SMS, và truy xuất lịch sử dữ liệu để phân tích, đánh giá xử lý sớm các lỗi có thể xảy ra

Nhiệm vụ và trách nhiệm của người giám sát an toàn điện

Đằng sau một hệ thống, dù tinh vi đến đâu cũng không thể thiếu vai trò của con người. Người giám sát an toàn điện không chỉ là những kỹ sư được đào tạo bài bản về điện tử, điện công nghiệp, họ còn là những chuyên gia phân tích dữ liệu. Một số nhiệm vụ chính có thể đề cập đến như  

• Phân tích dữ liệu: kỹ sư giám sát an toàn điện là người có thể theo dõi là tục và đọc hiểu nhanh chóng các thông số được hiển thị trên phần mềm, không chỉ nhìn vào các cảnh báo, các kỹ sư còn có thể nhận được trước các xu hướng thất thường để có những biện pháp xử lý kịp thời
• Chẩn đoán và khoanh vùng sự cố: Khi có cảnh báo nguy hiểm, có thể dựa vào dữ liệu để nhanh chóng xác định vị trí và nguyên nhân gốc rễ của vấn đề.
• Lập kế hoạch bảo trì: Dựa trên dữ liệu phân tích, đề xuất và lên lịch trình bảo trì chủ động (ví dụ: siết lại các mối nối đang có dấu hiệu tăng nhiệt) để ngăn ngừa sự cố xảy ra trong tương lại
• Báo cáo và tư vấn: Định kỳ lập báo cáo về tình trạng an toàn của hệ thống điện, diễn giải các số liệu kỹ thuật thành những thông tin dễ hiểu để ban quản lý có thể nắm bắt và ra quyết định sửa chữa, bảo trì hoặc thay thế kịp thời
• Tuân thủ quy trình: Đảm bảo mọi hoạt động kiểm tra, bảo trì đều tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình an toàn điện đã được thiết lập.

Tại sao cần kiểm tra và giám sát an toàn điện thường xuyên?

Việc lắp đặt một hệ thống giám sát mới chỉ là bước khởi đầu. Việc kiểm tra và giám sát thường xuyên mới là yếu tố quyết định đến hiệu quả của cả hệ thống.

Thứ nhất, hệ thống điện luôn biến động. Các mối nối có thể bị lỏng theo thời gian do rung động từ động cơ, vật liệu cũng sẽ lão hóa do nhiệt độ, thời gian và nhu cầu phụ tải có thể thay đổi khi lắp đặt thêm máy móc mới. Nếu không giám sát liên tục, chúng ta sẽ không thể nhận ra những thay đổi nhỏ trong hệ thống này cho đến khi chúng xảy ra sự cố

Thứ hai, việc giám sát thường xuyên giúp ta tạo được một bảng dữ liệu lịch sử đo. Từ dữ liệu quý giá này, có thể so sánh các dữ liệu thực tại và quá khứ để lập ra bảng tiên đoán có hoạch thay thế, bảo trì thiết bị trước khi các sự cố đột ngột xảy ra

Cuối cùng, việc kiểm tra định kỳ và lưu trữ hồ sơ giám sát là yêu cầu bắt buộc của nhiều tiêu chuẩn an toàn và quy định của pháp luật. Nó không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ quy định mà còn là bằng chứng quan trọng trong các hoạt động kiểm toán an toàn hoặc các vấn đề liên quan đến bảo hiểm.

Tóm lại

Giám sát an toàn điện là một công việc ngày càng quan trọng hơn trong xã hội mà công nghệ phát triển ngày càng nhanh chóng như hiện nay. Các thiết bị điện sử dụng ngày càng nhiều sẽ đi kèm theo đó là một loạt rủi ro đặc biệt là môi trường sử dụng các thiết bị công suất lớn như nhà máy, tòa nhà… Bằng cách kết hợp công nghệ giám sát hiện đại với quy trình kiểm tra chuyên nghiệp, chúng ta có thể xây dựng một lá chắn vững chắc, mang lại sự an tâm tuyệt đối trong vận hành.