Cách đo điện trở cuộn dây motor 1 pha, 3 pha

Để đảm bảo khả năng hoạt động ổn định của hệ thống điện và động cơ motor, việc đo cách điện thường xuyên là vô cùng cần thiết vì qua một thời gian dài làm việc, nhiều chu kỳ hoạt động, motor sẽ tiếp xúc với các yếu tố môi trường như bụi bẩn, dầu mỡ, nhiệt độ, ứng suất, độ rung… Các điều kiện này có thể làm hỏng lớp cách điện và gây ra hư hỏng cho thiết bị, tệ nhất có thể dẫn đến cháy nổ gây ảnh hưởng lến đến người vận hành và tài sản của công ty

Đánh giá tình trạng lớp cách điện motor

Trước khi thực hiện phép đo, bạn cần biết được giá trị điện trở lớp cách điện bao nhiều là tốt? Bao nhiêu là không tốt? Để khi thực hiện xong phép đo bạn có thể tự đánh giá được cách điện như thế là có ổn hay không

Thông thường, một hệ thống motor có lớp cách điện hiệu sẽ có giá trị điện trở rất cao. Giá trị tối thiểu chấp nhận được sẽ nằm ở mức vài mega ôm (MΩ). Một hệ thống cách nhiệt kém có điện trở cách điện thấp hơn. Điện trở cách điện tối ưu cho động cơ điện thường được xác định bởi thông số kỹ thuật của nhà sản xuất, mức độ quan trọng của ứng dụng mà động cơ được sử dụng và môi trường đặt động cơ.
Mời bạn tham khảo bảng dưới đây để hiểu thêm về giá trị này

Khi nào bạn cần kiểm tra cách điện

Để xác định thời gian khi nào cần đo lớp cách điện của động cơ. Bạn có thể dựa vào khả vào yếu tố là thời gian làm việc của động cơ. Cụ thể như sau

a. Đối với các motor làm việc liên tục

Đối với các motor phải làm việc liên tục như các máy móc trong nhà máy sản xuất, công xưởng hoặc các loại motor ở nhà như máy bơm thì việc kiểm tra định kỳ là vô cùng quan trọng để đảm bảo thiết bị có thể hoạt động ổn định. Đặc biệt đối với các motor ở nhà máy

Nhìn vào biểu đồ dưới đây bạn có thể dễ dàng nhận thấy được sự suy giảm độ cách điện của động cơ

Điểm A: là lúc động cơ được đưa vào sử dụng

Khi được đưa vào sử dụng các yếu tố môi trường như lão hóa, nhiễm bẩn, nhiệt độ, độ ẩm.. sẽ khiến điện trở cách điện của động cơ giảm xuống đến điểm B như trong hình vẽ. Tuy nhiên, với việc khả năng cách điện giảm nhẹ bạn vẫn có thể sử dụng motor của mình

Tiếp tục sử dụng một thời gian, các yếu tố môi trường tác động khiến lớp cách điện của bạn tiếp tục suy giảm đến lúc sẽ xảy ra hiện tượng cháy motor do chạm, chập điện. Do đó, bạn phải thay thế motor mới hoặc quấn lại cuộn dây cũ

Điểm D: cho biết tình trạng cách điện của động cơ sau khi quấn lại.

b. Đối với các motor ít sử dụng

Một tình huống khác là giả sử bạn có một động cơ mới, để lâu không hoạt động – chẳng hạn hơn 2 tháng, thì bạn phải kiểm tra điện trở cách điện của nó trước khi cho động cơ hoạt động để tránh các trường hợp cháy nổ có thể xảy ra đối với động cơ cũ

Trong bài viết này, tôi sẽ hướng dẫn từng bước – cách kiểm tra điện trở cách điện của động cơ bằng hình ảnh minh họa.

Lưu ý an toàn trước khi đo điện trở cuộn dây motor

Test lớp cách điện của motor là một quy trình thử nghiệm dưới điện áp cao. Do đó, cần phải đảm bảo các lưu ý an toàn trước khi thực hiện, dưới đây là một số điều mà bạn cần lưu ý

Máy đo điện trở cách điện có thể xả bất kỳ điện áp thử nghiệm còn lại sau khi test. Vì vậy, hãy để các dây dẫn được kết nối khi bạn dừng thử nghiệm.

Không thực hiện phép đo cách điện trong môi trường dễ cháy nổ vì khi thử nghiệm máy đo megaohm có thể phát ra tia lửa ở điện áp cao

Làm việc với bất cứ thiết bị có điện yêu cầu phải đeo PPE thích hợp và xem xét tất cả các biện pháp phòng ngừa an toàn

Cần phải có máy đo điện trở cách điện hay còn gọi là megaohmet trước khi thực hiện phép đo cách điện

Làm thế nào để kiểm tra điện trở cách điện của động cơ?

Bước 1: Ngắt kết nối cáp nguồn động cơ. Ngoài ra, dây đo cũng có thể được kết nối theo hình sao hoặc hình tam giác.

Máy đo cách điện sử dụng điện áp DC rất cao nên việc kiểm tra cách điện có thể làm hỏng các thiết bị điện tử như ổ đĩa động cơ, PLC, bộ phát, cảm biế,.. Vì vậy, hãy luôn tháo cáp nguồn kết nối với động cơ.

Bước 2: Kết nối máy đo điện trở cách điện với động cơ.

Cắm một đầu của dây dẫn màu đen của máy đo điện trở cách điện vào cực chung của đồng hồ đo và đầu còn lại vào thân động cơ hoặc đầu nối đất tốt.

Điểm kết nối tốt nhất để thực hiện phép đo là các bu lông, tuy nhiên bạn nên bỏ đi lớp sơn trên bu lông để giúp phép đo đạt được độ chính xác cao hơn vì lớp sơn như một lớp cách nhiệt, có thể gây ra sai số phép đo nếu bạn không loại bỏ nó

Hầu hết các nhà sản xuất motor, cuộn dầy đều cung cấp một đầu cuối nối đất tiêu chuẩn bên trong hộp thiết bị đầu cuối động cơ để nối đất. Bạn có thể kết nối dây đên của máy đo tại đây

Tiếp theo đó hãy kết nối một đầu của dây dẫn màu đỏ vào cực Điện áp/cách điện và một đầu khác vào cuộn dây U1. Tham khảo hình ảnh bên dưới.

Bước 3: Chọn điện áp DC phù hợp.

Thực hiện theo bảng dưới đây để chọn điện áp DC phù hợp theo tiêu chuẩn IEEE 43-2013.

Hãy nhớ rằng nếu bạn chọn điện áp thử nghiệm quá cao, điện áp thử nghiệm này có thể làm hỏng lớp cách điện. Tốt hơn nên đi theo các khuyến nghị của IEEE.

Bước 4: Kiểm tra điện trở cách điện của động cơ và ghi lại các chỉ số điện trở cách điện

Sau khi đã hoàn thành đầy đủ các nút kết nối. Hãy nhấn nút kiểm tra trên máy đo điện trở cách điện để tiến hành thực hiện phép đo 

Bạn phải đặt điện áp DC kiểm tra trong 1 phút theo khuyến nghị của IEEE-43 và sau đó bạn nên ghi lại các chỉ số về điện trở cách điện.

Bước 5: Lặp lại phép thử cho cả ba cuộn dây và ghi lại các số đọc.

Giữ nguyên các thông số cái đặt, di chuyển que đo để tiến hành kiểm tra lần lượt lớp cách điện của các cuộn dây

Bước 6: Kiểm tra điện trở cách điện giữa từng cuộn dây của động cơ.

Chỉ cần đặt dây đo màu đen vào cuộn dây U1 và dây dẫn màu đỏ vào một cuộn dây khác V1 của động cơ. Tương tự, kiểm tra cách điện giữa W1V1 và U1W1. Để dễ hình dung hơn mời bạn xem ảnh dưới đây

Lặp lại phép thử giữa mỗi cuộn dây và ghi lại các số đọc.

Bước 7: Đánh giá kết quả đo

Để biết được động cơ còn hoạt động ổn định hay không, hãy dùng kết quả đo được so sánh với các thông số động cơ dược cung cấp bởi nhà sản xuất. Từ đó, có thể biết được lớp cách điện có đang hoạt động tốt hay không

Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo tổ chức NETA (Hiệp hội thử nghiệm điện quốc tế) cung cấp các giá trị cách điện tối thiểu cho các mức điện áp khác nhau được hiển thị trong bảng bên dưới.

Bạn có thể sử dụng các giá trị này khi không có dữ liệu của nhà sản xuất.

Giả sử – thiết bị mà bạn đã kiểm tra có điện áp định mức là 600V. Thì lúc đo giá trị điện trở cách điện đo được phải đạt gần mức 100 Mega ohms theo như bảng trên

Nếu giá trị đo được của bạn chỉ ở các giá trị rất thấp như  2 Megaohms, 5 megaohms thì bạn nên thay thế motor mới hoặc nên đi kiểm tra động cơ trước khi có tai nạn xảy ra

Kết luận

Như bạn đã thấy, việc kiểm thực hiện phép đo điện trở cách điện cuộn dây cũng khá đơn giản. Tuy nhiên, cần duy trì việc này một cách đều đặn hoặc tốt nhất bạn nên có riêng một lịch bảo trì cho máy móc khu vực làm việc của mình, đặc biệt là đối với các thiết bị làm việc liên tục bên trong nhà máy

Tần suất kiểm tra định kỳ có thể thay đổi linh động từ 3 tháng đến 12 tháng / lần tùy vào tần suất làm việc của động cơ. Việc thiếp lập một lịch trình hợp lý sẽ giúp bạn hạn chế tối đa các sự cố bất ngờ, đảm bảo quá trình làm việc luôn thuận tiện với ít mối nguy hại nhất

Mua máy đo điện trở cách điện motor ở đâu?

Với kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực phân phối thiết bị đo lường Lidinco hân hạnh cung cấp các dòng máy đo Megaohm dùng cho việc đo điện trở cách điện motor điện một pha và ba pha với mức giá tốt nhất

Dưới đây là một số mẫu sản phẩm mà bạn có thể tham khảo

Máy kiểm tra cuộn dây motor TH2883	Đồng hồ Megaohmet KEW 3125A	Máy đo điện trở cách điện Fluke 1507

Để được tư vấn chọn mua sản phẩm phù hợp với nhu cầu, vui lòng liên hệ cho Lidinco theo thông tin dưới

CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN CUỘC SỐNG

+ Trụ sở chính: 487 Cộng Hòa, Phường 15, Quận Tân Bình, TPHCM, Việt Nam
+ Điện thoại: 028 3977 8269 / 028 3601 6797
+ VP Bắc Ninh: 184 Đường Bình Than, Phường Võ Cường, TP. Bắc Ninh
+ Điện thoại: 0222 7300 180
+ Email: sales@lidinco.com