An toàn điện: Kiến thức cần biết để bảo vệ bản thân và gia đình

16/Th07/2025 By User Admin 13 view
Mục Lục
Mục Lục

Điện, có thể nói là một thứ không thể thiếu trong đời sống con người. Từ những chiếc đèn chiếu sáng, đến các thiết bị điện sử dụng trong gia đình như ti-vi, tủ lạnh, đến những cổ máy vận hành cả một nhà máy đều cần phải sử dụng đến điện.

Tuy giúp đời sống con người nhiều đến vậy, điện cũng có một mặt khác có thể gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng con người nếu chúng ta không có những biện pháp an toàn đầy đủ và lơ là khi sử dụng điện. Chính vì vậy, việc trang bị đầy đủ kiến thức về an toàn điện không chỉ là một kỹ năng, mà còn là trách nhiệm quan trọng để bảo vệ tính mạng, sức khỏe và tài sản của chính chúng ta, gia đình và cộng đồng. Hãy cùng Lidinco tìm hiểu tất tần tật các thông tin về an toàn điện ở ngay bên dưới, để trang bị những kiến thức hữu ích cho chính bản thân bạn

Tại sao an toàn khi sử dụng điện lại quan trọng đến vậy?

Hầu hết mọi người đều có tâm lý khá chủ quan, cho rằng tai nạn điện thường xảy ra ở một nai nào đó chứ sẽ không thể xảy đến với mình, nhưng thực sự các rủi ro về điện luôn tìm ẩn ở mọi nơi sử dụng điện kể cả là trong chính ngôi nhà hoặc nơi bạn làm việc. Hậu quả của việc sử dụng điện không an toàn vô cùng thảm khốc, từ những cú giật điện gây bỏng, cháy da, tổn thương nội tạng, thậm chí tử vong, cho đến các sự cố chập cháy có thể thiêu rụi cả một thiết bị, ngôi nhà…

Thiệt hại do sử dụng điện không an toàn sẽ không chỉ dừng lại ở vật chất, mà còn là những nỗi đau, sự mất mát không gì bù đắp được. Hiểu rõ và tuân thủ các nguyên tắc an toàn chính là cách chúng ta dựng lên một lá chắn vững chắc trước những hiểm họa vô hình này.

an-toan-dien-la-gi

 

Những quy tắc an toàn điện cơ bản mà bất kỳ ai cũng phải nhớ

Để việc sử dụng điện an toàn trở thành một thói quen, bạn chỉ cần ghi nhớ 5 quy tắc nền tảng sau đây. Đây không phải là những lý thuyết phức tạp, mà là những hành động thiết thực có thể cứu sống bạn trong những tình huống không ngờ tới.

Quy tắc 1

  • Điều đầu tiên và quan trọng nhất mà bạn luôn cần nhớ, ngắt hoàn toàn nguồn điện trước khi tiến hành sửa chữa hay lắp đặt bất kỳ thiết bị điện nào. Đây là quy tắc an toàn điện vàng. Đừng chỉ tắt công tắc trên thiết bị, hãy ngắt cầu dao (aptomat) tổng hoặc rút hẳn phích cắm ra khỏi ổ điện để đảm bảo không còn dòng điện nào lưu thông.

Quy tắc 2

  • Nước và độ ẩm chính là kẻ thù số một của an toàn điện. Do đó, hãy đảm bảo tay bạn luôn khô ráo khi tiếp xúc với bất cứ thiết bị điện nào. Bên cạnh đó, ta cũng không nên đặt các thiết bị điện tử ở những nơi ẩm ướt như gần bồn rửa, trong nhà tắm. Nếu thiết bị điện vô tình dính nước, hãy ngắt nguồn ngay lập tức, lau khô và để thiết bị khô hoàn toàn trước khi sử dụng lại.

Quy tắc 3

  • Chọn mua và kiểm tra định kỳ thiết bị cũng đóng vai trò khá quan trong. Nên ưu tiên sử dụng các thiết bị điện đến từ những thương hiệu uy tín, thâm niên lâu trên thị trường. Bên cạnh đó cũng nên chú ý đến dây điện có dày dặn hay không, phích cắm có chắc chắn an toàn hay không? Thường xuyên kiểm tra các hệ thống điện trong nhà, nếu thấy dây điện bị hở, ổ cắm bị nứt vỡ, cần phải thay thế ngay lập tức

Quy tắc 4

  • Tuyệt đối không được sử dụng thiết bị vượt quá công suất cho phép của ổ cắm điện hoặc dây dẫn. Với các thiết bị công suất lớn như lò vi sóng, bếp từ, ấm siêu tốc, máy sấy… nếu cắm cùng vào một ổ cắm có thể gây quá tải, làm nóng dây dẫn có thể dẫn đến chập mạch và gây hỏa hoạn. Do đó, hãy sử dụng và phân bố ổ cắm phù hợp, nếu bạn không biết mình có đang sử dụng điện an toàn hay không, hãy nhờ người có kiến thức hoặc gọi cho các thợ điện tư vấn

Quy tắc 5

  • Hãy tự trang bị kiến thức và các dụng cụ bảo vệ cần thiết. Việc hiểu rõ các nguyên tắc cơ bản và có sẵn trong nhà những dụng cụ như bút thử điện, băng keo cách điện sẽ giúp bạn chủ động và an toàn hơn khi có sự cố nhỏ xảy ra.

An toàn điện trong gia đình: Những điều cơ bản cần biết

Bên cạnh các quy tắc an toàn chung đã được đề cập bên trên, việc đảm bảo an toàn điện khi sử dụng thiết bị điện trong gia đình đòi hỏi sự chú ý đến các chi tiết nhỏ. Chẳng hạn, khi sử dụng các thiết bị có công suất lớn thường xuyên như máy giặt, máy sấy quần áo, bình đun siêu tốc… bạn nên lắp đặt thêm một cầu dao chống giật (RCCB) và có dây nối đất để hạn chế tình trạng giật điện gây nguy hiểm đến tình mạng vì đây đều là các thiết bị có công suất lớn

Tiếp theo, đối với các gia đình có trẻ nhỏ, sự an toàn của các bé luôn nên đặt lên hàng đầu. Bạn có thể sử dụng các loại ổ cắm có nắp che chắn an toàn hoặc nên lắp đặt ổ điện nằm ngoài tầm với của trr nhé. Ngoài ra, các biện pháp giáo dục về sự nguy hiểm của điện sớm cũng rất cần thiết, không nên cho trẻ nghịch dây điện hoặc chọc vật lạ vào ổ cắm điện. 

Một việc khác cũng không kém phần quan trọng, đó là sắp xếp dây điện một cách gọn gàng tránh vắt ngang lối đi, đây cũng là một biện pháp giảm đảm bảo an toàn điện cho mọi thành viên trong gia đình

An toàn điện trong công nghiệp: Yêu cầu và tiêu chuẩn khắt khe

Môi trường công nghiệp là nơi mà các tiêu chuẩn về an toàn điện được nâng lên một tầm mới với hàng loạt các tiêu chuẩn và quy định vô cùng khắc khe. Các hệ thống điện ở đây phức tạp hơn rất nhiều so với điện dân dụng. Vậy làm thế nào để đảm bảo an toàn điện trong công nghiệp?

Đặc thù về an toàn điện trong nhà máy, nhà xưởng

Điện áp và Công suất: Hệ thống điện công nghiệp thường là điện 3 pha với điện áp và dòng điện cao hơn rất nhiều (ví dụ: 380V, 6kV, 22kV...). Năng lượng giải phóng ra khi có sự cố vì thế cũng cực kỳ lớn.

Thiết bị Phức tạp: Các nhà máy vận hành những cỗ máy khổng lồ như động cơ công suất lớn, máy biến áp, hệ thống băng tải, lò nung... mỗi thiết bị đều có những yêu cầu an toàn đặc thù.

Môi trường làm việc khắc nghiệt: Môi trường an toàn điện trong nhà máy hay an toàn điện trong nhà xưởng thường chứa nhiều yếu tố bất lợi như bụi (đặc biệt là bụi kim loại dẫn điện), hóa chất ăn mòn, độ ẩm cao, nhiệt độ cao và rung động liên tục. Những yếu tố này có thể làm suy giảm chất lượng cách điện và đẩy nhanh quá trình hỏng hóc thiết bị.

Các biện pháp an toàn điện công nghiệp

an-toan-dien-cong-nghiep

 

Trong hầu hết các biện pháp thì Khóa an toàn - Gắn thẻ (Lockout/Tagout hay gọi tắt là LOTO) là quy tắc an toàn quan trọng nhất. Trước khi một công nhân tiến hành bảo trì, sửa chữa một máy móc nào đó, họ phải thực hiện LOTO.

  • Lockout (Khóa): Sử dụng một ổ khóa vật lý để khóa lại các thiết bị đóng cắt như aptomat, cầu dao, van...) ở vị trí "TẮT". Việc khóa sau khi tắc nhằm đảm bảo không ai vô tình cấp điện trở lại cho hệ thống. Mỗi công nhân sẽ được cấp một ổ và chìa khóa riêng để tránh người khác có thể mở ổ khóa của người này khi đang làm việc
  • Tagout (Gắn thẻ): Gắn một thẻ cảnh báo rõ ràng lên ổ khóa, ghi rõ thông tin người đang sửa chữa, thời gian sửa chữa và cảnh báo rõ ràng để người khác không sơ ý vận hành

Hệ thống Nối đất và Trang bị Chống sét: Toàn bộ phần vỏ kim loại của máy móc, thiết bị, tủ điện đều phải được nối đất một cách tin cậy. Các hệ thống nối đất cung cấp con đường cho dòng điện chạy qua trong trường hợp có sự cố điện, điều nay ngăn không cho các vỏ kim loại mang điện gây giật. Hệ thống chống sét cũng là yêu cầu bắt buộc đối với các nhà xưởng để tránh các mối nguy do sét gây ra

Trang bị đồ bảo hộ cá nhân (PPE) phù hợp: PPE trong công nghiệp không chỉ là găng tay, đồ bảo hộ, ủng cách điện. Mà đối với các công việc liên quan đến hồ quang điện, công nhân phải mặc áo quần chống, mặt nạ, găng tay, mũ bảo hộ chống hồ quang đạt chuẩn

Đào tạo và Cấp phép làm việc: Ngoài các điều trên, cần phải đảm bảo không ai được thực hiện các công việc liên quan đến sửa chữa, bảo trì nếu chưa qua đào tạo bài bản và cấp chứng chỉnh an toàn điện phù hợp vì đây là công việc có rủi ro cao và ảnh hưởng đến an toàn tính mạng

Một số tiêu chuẩn về an toàn điện

TCVN 2295 -78      Tủ điện của thiết bị phân phối trọn bộ và của trạm biến áp trọn bộ – Yêu cầu an toàn      
TCVN 2329-78     Vật liệu cách điện rắn – Phương pháp thử –  Điều kiện tiêu chuẩn của môi trường xung quanh và việc chuẩn bị mẫu      
TCVN 2330 – 78      Vật liệu cách điện rắn – Phương pháp xác định độ bền điện với điện áp xoay chiều tần số công nghiệp      
TCVN 2572 – 78    Biển báo về an toàn điện      
TCVN 3144 – 79      Sản phẩm kỹ thuật điện – Yêu cầu chung về an toàn      
TCVN 3145-79      Khí cụ đóng cắt mạch điện, điện áp đến 1000V – Yêu cầu an toàn      
TCVN 3259 – 1992   Máy biến áp và cuộn kháng điện lưc – Yêu cầu an toàn      
TCVN 3620-1992      Máy điện quay – Yêu cầu an toàn      
TCVN 3623 – 81      Khí cụ điện chuyển mạch điện áp đến 1000V – Yêu cầu kỹ thuật chung      
TCVN 3718-82      Trường điện tần số Ra-đi-ô. Yêu cầu chung về an toàn    
TCVN 4086-85    An toàn điện trong xây dựng – Yêu cầu chung      
TCVN 4114-85   Thiết bị kỹ thuật điện có điện áp lớn hơn 1000V Yêu cầu an toàn      
TCVN 4115 – 85      Thiết bị ngắt điện bảo vệ người dùng ở các máy và dụng cụ điện di động có điện áp đến 1000 V – Yêu cầu kỹ thuật chung      
TCVN 4163-85      Máy điện cầm tay – Yêu cầu an toàn      
TCVN 4726 – 89      Kỹ thuật an toàn Máy cắt kim loại – Yêu cầu đối với trang bị điện      
TCVN 5180-90 (STBEV 1727-86)       Pa lăng điện – Yêu cầu chung về an toàn      
TCVN 5334-1991      Thiết bị điện kho dầu và sản phẩm dầu      
TCVN 5556 – 1991    Qui phạm kỹ thuật an toàn trong thiết kế và lắp đặt      
TCVN 5699-1:1998       Thiết bị hạ áp  – Yêu cầu chung về bảo vệ chống điện giật      
(IEC 335-1:1991)      An toàn đối với thiết bị điện gia dụng và các thiết bị điện tương tự      
TCVN 5717 – 1993    Van chống sét      
TCVN 6395-1998      Thang máy điện – Yêu cầu an toàn về cấu tạo và lắp đặt      
TCXD 46:1984      Chống sét cho các công trình xây dựng – Tiêu chuẩn thiết kế, thi công.      

Tổng hợp các dụng cụ bảo vệ an toàn điện không thể thiếu

Dù ở nhà hay tại nơi làm việc, việc trang bị các dụng cụ an toàn điện là điều không thể bỏ qua. Chúng được chia làm hai nhóm chính:

Dụng cụ bảo vệ an toàn điện cá nhân: Đây là những công cụ giúp bạn tương tác an toàn với nguồn điện.

  • Bút thử điện: Dụng cụ cơ bản nhất để kiểm tra nhanh một vị trí có điện hay không.
  • Găng tay cách điện, giày/ủng cách điện: Bắt buộc phải sử dụng khi thực hiện các công việc sửa chữa, đấu nối điện.
  • Quần, áo, mũ bảo hộ: Tiêu chuẩn an toàn cần phù hợp cho từng ứng dụng khác nhau
  • Kìm, tua vít có vỏ bọc cách điện: Đảm bảo an toàn cho tay khi thao tác trực tiếp.
  • Sào cách điện: Dùng trong các thao tác với lưới điện cao thế.

Thiết bị bảo vệ an toàn hệ thống điện:

  • Aptomat (CB): Tự động ngắt mạch khi có hiện tượng quá tải hoặc ngắn mạch xảy ra
  • Cầu dao chống giật (RCCB/ELCB): Tự động ngắt điện khi phát hiện hiện tượng rò rỉ điện, ngăn ngừa tai nạn giật điện hiệu quả
  • Tự động ngắt điện khi phát hiện có dòng điện rò, giúp ngăn ngừa tai nạn giật điện hiệu quả.
  • Cầu chì: Thiết bị đơn giản, tự chảy và ngắt mạch khi dòng điện tăng đột biến.

Kết luận

Như vậy, Lidinco đã giới thiệu đến bạn các thông tin tổng quan nhất về an toàn điện, hy vọng qua bài viết này bạn sẽ có thêm những kiến thức hữu ích giúp bạn bảo vệ bản thân và gia đình mình trong cuộc sống hằng ngày. Bằng việc trang bị các kiến thức và thực hành các thói quen tốt, chúng ta hoàn toàn có thể “chung sống hòa bình” và khai thác nguồn năng lượng điện quý giá

Ngay khi đọc xong bài viết, hãy dành vài phút để quan sát và kiểm tra lại hệ thống điện trong nhà và nơi bạn làm việc xem đã đúng và đủ an toàn hay chưa. Hành động nhỏ này chính là sự đảm bảo và an tâm trong tương lai

Lidinco chuyên cung cấp thiết bị đo lường, kiểm tra điện

Ngoài ra, nếu bạn có nhu cầu mua sắm các thiết bị đo lường và sửa chữa điện bạn có thể liên hệ cho Lidinco theo thông tin bên dưới. Chúng tôi chuyên cung cấp các dòng thiết bị đo lường nhập khẩu chính hãng, chất lượng với mức giá phải chăng. Sản phẩm đa dạng phù hợp với đa dạng nhu cầu của người dùng

Matrix-MDM203-1.jpg
ampe-tc103.jpg
sds822x-hd.jpg
bo-nguon-dieu-chinh-da-nang-twintex-sp3005-30v-5a.jpg

Đồng hồ vạn năng

Ampe kìm

Máy hiện sóng

Bộ nguồn DC

Thông tin liên hệ mua hàng

CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN CUỘC SỐNG

Trụ sở chính: 487 Cộng Hòa, P.Tân Bình, TP. HCM
Điện thoại: 028 3977 8269 / 028 3601 6797
Email: sales@lidinco.com

VP Bắc Ninh: 184 Bình Than, P. Võ Cường, Bắc Ninh
Điện thoại: 0222 7300 180
Email: bn@lidinco.com

Hotline: 0906.988.447